Mijn visie op opvoeden

visie op opvoeden

In de jaren dat ik met kinderen werk, tijdens mijn studie en in de tijd dat Evy er is, heb ik een bepaalde visie ontwikkeld op opvoeden waarin gelijkwaardigheid, vrijheid en rust centraal staan.

Gelijkwaardigheid

In mijn opvoeding stond gelijkwaardigheid centraal en dat is iets wat ik meeneem in de opvoeding van Evy. Ik vind het belangrijk om Evy te respecteren als eigen persoon, zelfs nu al. Ik luister naar de behoeften en gevoelens van Evy. En omdat ze deze nog niet kan uitspreken probeer ik die voor haar te verwoorden, zonder oordeel. Denk aan de dagindeling, die bepaal ik niet vanuit wat mijn idee is van een goede dagindeling, maar die wordt bepaald vanuit de behoefte van Evy en wij als gezin. Evy kan heel goed aangeven waar ze wanneer behoefte aan heeft, op haar eigen tempo. Zo klein als ze is. Als ze ouder is en Evy is het niet met me eens, dan gaan we zoeken naar een oplossing waar we beide achter kunnen staan. Opgroeien en leren is een feest – doe je samen met je ouders – en is geen periode waarin de ouders gehoorzamen de basis is.

Vrijheid

Ik sta volledig achter een vrije opvoeding, wat samen gaat met ‘gelijkwaardigheid’ zoals hierboven beschreven. Een tegenstelling is de autoritaire opvoeding waar ouders bepalen wat goed is voor het kind, waar de behoeften van de ouders centraal staan en waar de kinderen moeten volgen, anders volgt er straf. Ik vind het belangrijk om Evy alle ruimte te geven om zichzelf te ontwikkelen, op haar eigen tempo en op haar eigen manier. Daarbij probeer ik zo min mogelijk te kijken naar gemiddelden, heb ik zo mijn twijfels over het consultatiebureau en heb ik een hekel aan die eeuwige strijd: “mijn kind kan al lopen en jouw kind?” “Mijn kind slaapt al door, die van jou ook?”. Ieder kind ontwikkelt zich nu eenmaal op zijn eigen tempo en ik wil dat Evy weet dat dit allemaal prima is.

Rust

Zelf ben ik snel overprikkeld en ik heb echt mijn eigen ruimte en rust nodig. Erg gevoelig ben ik voor mijn omgeving, denk aan de uitstraling en gevoelens van anderen en zelfs bepaalde kleuren en licht in een ruimte. Vroeger was ik een verlegen meisje en ik ben altijd graag alleen geweest. Als ik al zo gevoelig ben voor mijn omgeving, hoe moet dat dan voor een kindje zijn? Waarschijnlijk nog 10x erger. De hele dag drukte en prikkels om hen heen kunnen de meeste kindjes niet goed verwerken. Daarom vind ik het belangrijk om Evy rust te gunnen. Dit door niet heel vaak weg te gaan met haar (max. 1 activiteit op een dag) en ze tijd heeft om te verwerken wat er die dag gebeurd is. Ik vind het belangrijk om haar in aanraking te laten komen met veel verschillende personen, maar dit wel verspreid over verschillende dagen én met een vertrouwd persoon erbij.

Met de kudde mee

In de opvoeding vraag ik mezelf altijd af waarom we doen wat we doen. Ik heb een groot hekel aan regels die ons zijn opgelegd door de samenleving klakkeloos te volgen, lekker met de kudde mee, omdat de buurvrouw dat ook zo doet, zonder jezelf af te vragen of dit echt goed is voor je kindje. Zo ja, dan doen wij het zeker op deze manier. Zo niet, dan gaan wij op zoek naar een eigen manier.

Bij ons thuis

Hoe ziet dit alles er bij ons in de praktijk dan uit?

Evy hoeft bijvoorbeeld haar bord niet leeg te eten, hoeft niet te eten wat ze niet lust en mag snacken wanneer ze wilt (ja ook 5 minuten voor het avondeten), ik kan namelijk niet in Evy haar maag kijken en voor haar bepalen of ze eetlust heeft of niet, of ze zin heeft in zoet of hartig etc etc. Als ik NU trek heb, dan ga ik eten. Ik verwacht niets anders van Evy. De eetmomenten helemaal loslaten en aan Evy overlaten resulteert in een meisje dat snoep en chips niet verkiest boven groente en fruit en het een niet lekkerder vindt dan het ander. We hebben nooit strijd tijdens de eetmomenten en ze heeft haar eigen structuur ontwikkelt wat betreft eettijden. Daarom eten we vaak op de bank met ieder een andere maaltijd. Eten moet gezellig en leuk zijn en geen verplichting.

Ook mag ze zelf bepalen waar ze slaapt, op de bank, in haar peuterbed of bij ons in bed. Samen slapen is iets waar ik compleet achter sta, zolang dit veilig gebeurt natuurlijk en naar behoefte van mijn kindje.

Papa en mama slapen samen en het kind moet in zijn eentje op een eigen slaapkamer. Waarom? Wellicht slaapt iedereen rustiger in een eigen bed, dat snap ik. Eerlijk gezegd kan ik voor mijzelf verder geen argument voor apart slapen bedenken.

Waar ik wel genoeg argumenten voor kan bedenken is samen slapen. Buiten dat ik de overgang van de baarmoeder naar een eigen bedje in het begin extreem vind voor kleintjes, vind ik het ook heel oneerlijk en ook best wel een beetje gemeen dat papa en mama samen mogen slapen en Evy in een kamer alleen. Net als dat papa en mama behoefte hebben aan nabijheid, hebben kinderen dat ook met hun ouders. Knuffelen en aanraking is de eerste levensbehoefte en ik ben onwijs blij dat wij dit Evy op deze manier kunnen geven.

Straffen

“Maar er zijn toch grenzen? Een kind heeft toch regels nodig? Straf je dan nooit?”

Wij hebben Evy nog nooit gestraft (buiten een aantal momenten om dat we ook wel eens ons geduld verliezen), ik geloof daar namelijk niet in. Natuurlijk zijn er grenzen, maar wat mij betreft zijn er genoeg andere manieren om die je kindje duidelijk te maken dan straffen.

En ook bepaal ik de ‘regels’ weer bewust, een regel is er omdat dit op een of andere manier goed is voor de ontwikkeling voor Evy of haar veiligheid. Een regel als ‘aan tafel blijven totdat iedereen is uitgegeten’ is voor ons zinloos. Dus nu zijn er weinig regels. Ja Evy mag niet op de muren of de bank tekenen, zomaar de straat op rennen, zonder begeleiding de trap op of spelen met breekbare spullen in een supermarkt. Maar daar houdt het al snel op.

“Wacht maar..”

“Wacht maar tot ze 16 is”
“Wacht maar tot ze op de grond in de supermarkt gaat liggen schreeuwen”
“Wacht maar tot ze groente gaat weigeren”
“Wacht maar…..”

Op een of andere manier is het de standaard om je voor altijd aan je gedane uitspraken en visies vast te houden en jezelf als ouder nooit te ontwikkelen, maar vooral niet mee te gaan met de behoefte van je kindje. In mijn ogen kan je dezelfde opvoeding niet hanteren bij je kindje van 2 en je kindje van 16. Dus inderdaad zal ik een andere kijk hebben op de opvoeding als ze 16 is. Volgensmij is het heel goed en vooral heel normaal om op ieder moment in de ontwikkeling te kijken hoe jij als ouder het beste met je kindje om kunt gaan en is het oke om dit iede keer weer te veranderen en te leren van jezelf.